تحلیل خویشاوندی حافظ با موسیقی
تاریخ انتشار: ۲۶ آذر ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۶۱۴۰۴۸۶
گروه فرهنگی ـ نشست «تحلیل خویشاوندی حافظ با موسیقی» با سخنرانی مسیح افقه، یكی از اساتید دانشگاه آزاد اسلامی شیراز برگزار شد.
به گزارش ایكنا از فارس، به نقل از روابط عمومی مركز حافظ شناسی، سیصد و بیست و نهمین نشست حافظانه مرکز حافظ شناسی و کرسی پژوهشی حافظ، با عنوان «تحلیل خویشاوندی حافظ با موسیقی» شب گذشته، 25 آذرماه در مجموعه غزل تالار حافظ برگزار شد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
در این مراسم که با همکاری ادارهکل فرهنگ و ارشاد اسلامی فارس و مرکز پژوهشهای زبان و ادب فارسی دانشگاه شیراز و حضور جمعی از دانشگاهیان و اهالی فرهنگ و ادب کشور برگزار شد، مسیح افقه، استاد دانشگاه آزاد اسلامی شیراز، از ظرفیت موسیقایی شعر حافظ برای ساختن تصنیف سخن گفت و از رهگذر این مطلب، یکی از دلیلهای جاودانگی شعر حافظ را کاوید.
وی به رویکرد بسیاری از حافظ پژوهان نسبت به گرایش حافظ به موسیقی اشاره کرد و گفت: بسیاری از مطالعات گذشته در زمینه ارتباط حافظ با موسیقی، براساس بررسی اوزان عروضی، شناسایی تناوب هجاها و استفاده از واژگانی است که احتمالا در میان نوارندگان و یا موسیقیدانان همعصر حافظ مرسوم بوده است.
افقه بیان كرد: نمیتوان بهطور قطع و بهیقین اظهار کرد که جاگذاری واژگان مرتبط با موسیقی در شعر حافظ، بنیان فنی از دیدگاه موسیقایی دارد؛ چراکه امروز، مختصات موسیقی عصر او، از نظر دیدگاه فنی، بهطور کامل مشخص نیست.
وی افزود: برای توصیف علمی یک موسیقی، مؤلفههای متعددی را باید تعریف کرد. اما دلایل کافی برای اثبات وجود موسیقی آوازی (مانند آنچه در ردیف دستگاهی کنونی ایران وجود دارد) در دست نیست. در حقیقت نمیتوان استیلای موسیقی آوازی را، همانند آنچه امروز استفاده میشود، قطعی دانست.
مدرس دانشگاه آزاد اسلامی شیراز گفت: شاید دیدگاه کنسونانس واژگانی، بتواند تا حد شایان توجهی، معرف ذوق موسیقایی حافظ باشد؛ چراکه بررسی این مؤلفه، مستقیما به شناسایی فونتیک (آواشناسی) واژگان بهکار رفته در شعر حافظ و در ادامه به بررسی استفاده از واژههای یکسیلابی و دوسیلابی میپردازد. واژههایی که انطباق قابل توجهی در تلفیق با موسیقی دارند.
وی ادامه داد: از آنجایی که در نظام موسیقی کنونی ایران، آواز ایرانی، بهعنوان یکی از شاخصترین بخشهای موسیقی کلاسیک کشور ماست، بررسی تطبیقی ابیات مختلف غزلیات حافظ و موسیقی امروز ایران، بیانگر ظرفیت شایان توجه واژههای شعر حافظ، از نظر بافت فونتیکی بهکارگرفته شده با موسیقی است.
افقه گفت: استفاده از واژههایی مانند «می»، «یار»، «که» بهعنوان مثالهایی از واژگان یکسیلابی و واژههایی مانند «جهان»، «نسیم»، «بیا» که واژگان دوسیلابی هستند، در غزلیات حافظ زیاد شنیده میشود. این مثالها نشاندهنده آن است که واژههای اشاره شده و مانند آن (که در دیوان حافظ بسیار به چشم میخورد) با هرنوع از عناصر زمانی موسیقایی، قابلیت تلفیق دارند.
وی افزود: با توجه به اینکه موسیقی ایران از زمان حافظ (قرن هشتم) تاکنون در حال تغییرات و دگردیسیهای بسیاری بوده است، بیان این فرض که در طی این زمان، شعر حافظ، در موسیقی دورههای مختلف تاریخی ایران استفاده میشده است، چندان دور از ذهن نیست.
مدرس دانشگاه آزاد اسلامی شیراز تأكید كرد: در حقیقت، موسیقی ایران، همانند یک مقوله با خصلت کاملا سیالگونه رفتار کرده است.
وی گفت: استفاده حافظ، از واژههای یکسیلابی و دوسیلابی، امکان تلفیق شعر و موسیقی را بهمیزان چشمگیری افزایش داده است که با هرگونه تغییر ساختاری در موسیقی کلاسیک ایران، قابلیت تلفیق دارد.
افقه بیان کرد: باید بر این نکته تأکید داشت که این بهکارگیری واژههای یاد شده و مانند آن، مطلقا به ذوق موسیقایی سراینده بازگشت میکند؛ تا حدیکه این تفکر به ذهن راه مییابد که احتمالا حافظ خود غزلیات خود را میخوانده و یا به خوانندگان زمان خود میسپرده و پس از تلفیق، احتمالا تصحیح نیز انجام میداده است و این رویکرد برخی از موسیقیدانان ایران است.
این مدرس دانشگاه در پایان تأکید کرد: با شناسایی کنسونانس واژگانی شعر حافظ، میتوان ابیات موسیقیپذیر غزلیات حافظ را شناخت و ظرفیت موسیقایی شعر حافظ برای ساختن تصنیف و از رهگذر این مطلب، راز جاودانگی غزلهای حافظ را واکاوی کرد. انتهای پیام
منبع: ایکنا
کلیدواژه: خبرگزاري قرآن ايكنا استان فارس فرهنگي حافظ
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت iqna.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایکنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۶۱۴۰۴۸۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
تحلیل روند بازار سهام در هفتهای که گذشت
به گزارش خبرگزاری صداوسیما ، نماگرهای تالار شیشهای هفتهای که گذشت را با بازدهی منفی به پایان رساندند. ارزش معاملات خرد در هفته دوم اردیبهشت پس از ۱۰ روز از کانال ۳ هزار میلیارد تومان خداحافظی کرد و در سطح ۲ هزار و ۹۰۰ میلیارد تومان قرار گرفت.
کد ویدیو دانلود فیلم اصلی